Cirkel van invloed en Betrokkenheid
De Cirkel van Invloed en Betrokkenheid, een concept van Stephen Covey, helpt bij het begrijpen van persoonlijke effectiviteit, vooral bij traumaverwerking.
De Cirkel van Invloed omvat de zaken waar je direct invloed op hebt, zoals je eigen gedrag en reacties, terwijl de Cirkel van Betrokkenheid alle zaken omvat waar je je zorgen over maakt, maar geen directe controle over hebt, zoals het gedrag van anderen of gebeurtenissen.
Door je te richten op de Cirkel van Invloed, kun je proactiever reageren op situaties en stress verminderen, in plaats van je overweldigd te voelen door zaken buiten je macht.
Uitleg van de Cirkels:
Cirkel van Invloed:
Dit is de kern van waar je controle over hebt. Het omvat je eigen gedachten, gevoelens, keuzes, reacties en acties. Bij traumaverwerking is het cruciaal om te focussen op wat je zelf kunt doen om te helen en te groeien.
Cirkel van Betrokkenheid:
Dit is een bredere cirkel die alles omvat waar je je zorgen over maakt of aandacht aan besteedt. Dit kunnen zaken zijn zoals het verleden, de acties van anderen, de maatschappij of wereldgebeurtenissen. Je hebt er geen directe controle over, maar ze beïnvloeden wel je emoties en welzijn.
Toepassing bij Trauma:
Focus op Invloed:
Bij trauma is het belangrijk om je te richten op je Cirkel van Invloed. Dit betekent erkennen wat je wel kunt beïnvloeden (bijvoorbeeld je herstelproces, je copingmechanismen, je steun zoeken) en je daarop concentreren. Dit geeft je een gevoel van controle en empowerment.
Loslaten van Betrokkenheid:
Soms is het nodig om zaken in de Cirkel van Betrokkenheid los te laten, zoals schuldgevoelens over het verleden of de verwachtingen van anderen. Dit kan frustratie en stress verminderen.
Proactiviteit:
Door je te richten op je Cirkel van Invloed, word je proactief. Je neemt de leiding in je herstelproces en zoekt actief naar manieren om je beter te voelen. Dit in tegenstelling tot een reactieve houding, waarbij je je overgeeft aan de omstandigheden en je machteloos voelt.
Voorbeelden bij Trauma:
Invloed:
Je kunt invloed uitoefenen op je eigen zelfzorg, het stellen van grenzen, het zoeken van professionele hulp, het beoefenen van ontspanningstechnieken en het opbouwen van een ondersteunend netwerk.
Betrokkenheid:
Je kunt je betrokken voelen bij de acties van de dader(s), de maatschappelijke gevolgen van het trauma, of de reacties van anderen op je verhaal. Deze zaken zijn buiten je directe controle.
Conclusie:
Door de Cirkel van Invloed en Betrokkenheid te begrijpen en toe te passen, kun je meer grip krijgen op je herstelproces na trauma. Je leert je energie te richten op wat je kunt veranderen, wat leidt tot meer veerkracht, minder stress en een gevoel van eigenwaarde.
Voorbeelden bij trauma
✅ 1. Voorbeeld: Familiegeschiedenis
Cirkel van Betrokkenheid: Je maakt je zorgen over intergenerationeel trauma in je familie (bijv. geweld, misbruik, oorlogstrauma).
Cirkel van Invloed: Je kunt het verleden niet veranderen, maar je kunt wel werken aan je eigen heling, patronen doorbreken en hoe je zelf omgaat met relaties of opvoeding.
✅ 2. Voorbeeld: Fysieke triggers
Cirkel van Betrokkenheid: Je bent bang dat je lichaam je ‘in de steek laat’ door paniekaanvallen, dissociatie of plotselinge herbelevingen.
Cirkel van Invloed: Je hebt geen directe invloed op de trigger zelf, maar wel op hoe je ermee omgaat: ademoefeningen, grounding, therapie, somatische oefeningen, veiligheid creëren.
✅ 3. Voorbeeld: Onveilig werkklimaat
Cirkel van Betrokkenheid: Je voelt je niet veilig op je werk door een autoritaire baas die oude patronen aanwakkert.
Cirkel van Invloed: Je kunt je baas niet veranderen, maar je kunt wel grenzen leren stellen, steun zoeken bij collega’s of HR, of nadenken over een andere werkplek.
✅ 4. Voorbeeld: Wereldproblematiek
Cirkel van Betrokkenheid: Trauma kan hypergevoelig maken voor wereldleed (oorlog, rampen, geweld op het nieuws).
Cirkel van Invloed: Je kunt niet alles oplossen, maar je kunt wel bepalen hoeveel nieuws je toelaat, welke acties je eventueel onderneemt (doneren, vrijwilligerswerk) en hoe je je zenuwstelsel beschermt.
🧩 Waarom dit helpt bij trauma
Mensen met trauma hebben vaak een groot ‘betrokkenheidsgebied’ en een klein ‘invloedgebied’. Het helpt om dit bewust te verkleinen en te verleggen: waar heb ik wel regie? Dat geeft autonomie en werkt stabiliserend.
Hier is een eenvoudige, praktische oefening die je kan helpen de Cirkel van Invloed en Cirkel van Betrokkenheid concreet te maken in relatie tot jouw eigen thema’s of trauma’s.
🟢 Oefening: Twee cirkels tekenen
Doel: Bewustwording van wat je wél en niet kunt beïnvloeden, en keuzes maken waar je energie heen mag gaan.
📋 Stap 1 – Benodigdheden
Pen en papier
Eventueel kleurpotloden of stiften
✏️ Stap 2 – Teken de cirkels
Teken een grote cirkel op je papier — dit is je Cirkel van Betrokkenheid.
Teken daarin een kleinere cirkel — dit is je Cirkel van Invloed.
🧠 Stap 3 – Vul ze in
a. Buitenste cirkel (Betrokkenheid)Schrijf in de buitenste ring alles op wat je op dit moment bezighoudt, zorgen die je hebt, dingen die je lastig vindt
.Bijvoorbeeld:
Herinneringen die terugkomen
Hoe anderen zich gedragen
Wat familieleden over je denken
Wereldproblemen
Wat je lichaam doet in een paniekaanval
b. Binnenste cirkel (Invloed)Kijk dan naar elk punt in de buitenste cirkel en vraag jezelf af:
Heb ik hier direct invloed op? Zo ja: schrijf dat onderdeel in de binnenste cirkel, of schrijf wat je wel kunt doen.
Bijvoorbeeld:
Ik kan met een therapeut praten
Ik kan vandaag rust nemen
Ik kan oefenen met gronding
Ik kan een moeilijke situatie bespreken
Ik kan afstand nemen van bepaalde triggers
🔍 Stap 4 – Reflectie
Wat valt je op?
Hoe groot is jouw Cirkel van Invloed nu?
Waar kun je meer aandacht aan geven?
Wat mag je (tijdelijk) loslaten of ‘parkeren’?
💡 Stap 5 – Actie
Kies één klein ding in de Cirkel van Invloed waar je vandaag of deze week aandacht aan wilt geven. Schrijf het op als concrete actie:
Bijvoorbeeld: “Ik stuur vandaag een bericht naar mijn therapeut voor een extra afspraak.”
🌱 Tip
Deze oefening kun je wekelijks herhalen. Het helpt je zenuwstelsel te kalmeren door stap voor stap de regie terug te pakken over kleine dingen die wél binnen jouw macht liggen.